Rok 2025 przynosi liczne zmiany w belgijskim systemie pracy, podatków, emerytur i codziennego życia. W artykule zebrałem wszystkie najważniejsze informacje, które będą miały wpływ na pracowników, w tym osoby z zagranicy zatrudnione na kontraktach na część etatu. Zrozumienie tych zmian pomoże lepiej przygotować się na nadchodzące miesiące.
Indeksacja wynagrodzeń – większe pensje w wielu sektorach
Od stycznia 2025 roku wynagrodzenia w wielu sektorach wzrosną o około 2% dzięki systemowi indeksacji. Indeksacja obejmuje sektory takie jak:
- Pracownicy umysłowi (PC 200),
- Sektor hotelarski (PC 302),
- Przemysł spożywczy (PC 118 i 220),
- Transport drogowy i logistyka (PC 140.03).
Dla pracowników zatrudnionych na kontraktach na część etatu oznacza to proporcjonalne podniesienie wynagrodzenia, co pomaga zrównoważyć rosnące koszty życia.
Zmiany w przepisach urlopowych
Jeśli w 2024 roku nie mogłeś wykorzystać swojego urlopu z powodu choroby, urlopu macierzyńskiego, ojcowskiego lub adopcyjnego, od 2025 roku masz prawo przenieść niewykorzystane dni urlopowe na kolejny rok. To dobra wiadomość dla pracowników, którzy z przyczyn niezależnych od siebie nie mogli skorzystać z przysługującego im odpoczynku.
Cyfryzacja bezrobocia czasowego
Od 1 stycznia 2025 roku wszyscy pracownicy korzystający z systemu czasowego bezrobocia będą musieli używać elektronicznej karty kontrolnej eC3.2. Dzięki cyfryzacji proces będzie szybszy i bardziej przejrzysty.
Jak to działa?
- Pracownik loguje się do systemu online (eID, Itsme).
- Rejestruje swoją gotowość do pracy w okresie bezrobocia czasowego.
- System automatycznie przesyła dane do pracodawcy i instytucji wypłacających zasiłek.
Do 30 czerwca 2025 roku obowiązuje okres przejściowy, podczas którego można korzystać także z kart papierowych.
Wyższe koszty życia – na co się przygotować?
Bony usługowe
Od 2025 roku cena bonów wzrasta z 9 do 10 euro, a ulga podatkowa w wysokości 1,80 euro zostaje zniesiona. Ostateczny koszt bonu wyniesie 12,80 euro, co oznacza wzrost o 2,80 euro na każdą usługę.
Opieka nad dziećmi
Koszt opieki nad dziećmi uzależniony od dochodów rodziców zostanie zindeksowany o 3,6%. Rodziny muszą liczyć się z wyższymi miesięcznymi opłatami.
Bilety kolejowe
Od lutego 2025 roku ceny biletów kolejowych wzrosną, a bilety seniorskie i młodzieżowe zostaną usunięte. Nowa polityka taryfowa może znacząco wpłynąć na budżety rodzin korzystających z transportu publicznego.
Energia elektryczna
Rachunki za energię elektryczną wzrosną o średnio 40 euro rocznie ze względu na podwyżki operatora sieci Elia.
Opłaty szpitalne
Od 2025 roku lekarze w szpitalach będą mogli pobierać wyższe opłaty dodatkowe, a szpitale zyskają większą swobodę w ustalaniu cen za pokoje.
Zmiany w systemie emerytalnym
Gwarantowana emerytura minimalna – nowe zasady
Od 1 stycznia 2025 roku pracownicy muszą spełnić warunek efektywnego zatrudnienia, aby kwalifikować się do podwyższenia emerytury do poziomu minimalnego. Co to oznacza?
- Liczą się tylko lata, w których faktycznie pracowałeś i odprowadzałeś składki.
- Praca na część etatu sprzed 2002 roku nadal będzie uwzględniana.
Premia emerytalna
Jeśli zdecydujesz się pracować dłużej po osiągnięciu minimalnego wieku emerytalnego, możesz zgromadzić dodatkową premię emerytalną, która wynosi maksymalnie:
- 22 650 euro,
- 33 975 euro dla osób z długim stażem pracy.
Premia jest zwolniona z podatków.
Zmiany w gwarantowanej emeryturze minimalnej – wyjaśnienie
Gwarantowana emerytura minimalna to minimalna kwota, którą państwo zapewnia osobom, które pracowały wystarczająco długo, ale nie zarobiły zbyt dużo w ciągu swojego życia. Jednak od 2025 roku zasady przyznawania tej emerytury zmienią się, aby być bardziej sprawiedliwe.
Obecnie w Belgii minimalna emerytura dla osoby samotnej wynosi około 1 400 euro brutto miesięcznie, a dla osoby pozostającej w związku małżeńskim lub partnerskim około 1 750 euro brutto miesięcznie. Warto jednak zauważyć, że od 1 stycznia 2025 roku wprowadzono nowe wymogi dotyczące minimalnej liczby przepracowanych dni, aby kwalifikować się do pełnej minimalnej emerytury. Teraz konieczne jest przepracowanie 5 000 dni w pełnym wymiarze czasu pracy (około 20 lat) dla pełnej minimalnej emerytury oraz 3 120 dni dla emerytury minimalnej w niepełnym wymiarze czasu pracy.
Dodatkowo, od 1 lutego 2025 roku wiek emerytalny w Belgii wzrósł z 65 do 66 lat.
Przydatne linki:
Co się zmienia?
- Efektywne zatrudnienie jest kluczowe Aby dostać gwarantowaną emeryturę minimalną, musisz faktycznie pracować i odprowadzać składki na ubezpieczenie społeczne. Liczą się tylko te lata, w których:
- Byłeś zatrudniony (pełny lub niepełny etat).
- Regularnie płaciłeś składki.
- Praca na część etatu sprzed 2002 roku Jeśli przed 2002 rokiem pracowałeś na niepełny etat, ten czas nadal będzie się liczył. W przeszłości praca na część etatu była często jedyną opcją dla wielu osób, dlatego państwo postanowiło uwzględnić te lata w obliczaniu emerytury minimalnej.
- Przerwy w pracy Ludzie, którzy mieli długie przerwy w pracy (np. nie pracowali przez wiele miesięcy), mogą mieć problem z uzyskaniem minimalnej emerytury, jeśli ich okresy „niepracujące” będą zbyt długie.
Dlaczego to jest ważne?
Przed 2025 rokiem wszystkie lata, nawet te, w których nie pracowałeś, były uwzględniane przy obliczaniu emerytury minimalnej. Teraz zasady są bardziej rygorystyczne i premiują osoby, które przez większość życia były aktywne zawodowo.
Kogo dotkną zmiany?
- Pracowników z zagranicy Jeśli jesteś pracownikiem zagranicznym i pracujesz w Belgii, np. na kontrakcie na 25 godzin tygodniowo, każdy przepracowany dzień liczy się do twojej emerytury. Ważne jest jednak, aby:
- Twój kontrakt był zgłoszony do odpowiednich instytucji.
- Regularnie odprowadzać składki na ubezpieczenie społeczne.
- Osoby z długimi przerwami w zatrudnieniu Jeśli przez dłuższy czas nie pracowałeś, twoja emerytura minimalna może być niższa. Dlatego ważne jest, aby w miarę możliwości wrócić do pracy na dłuższy czas.
Jakie są konsekwencje?
Zmiany te mają na celu:
- Promowanie pracy: System nagradza osoby, które pracują regularnie.
- Większą sprawiedliwość: Emerytura minimalna trafia do tych, którzy faktycznie pracowali przez większość swojego życia.
- Lepsze zabezpieczenie finansowe: Jeśli pracujesz na część etatu, ale regularnie opłacasz składki, masz szansę na stabilniejszą przyszłość.
Co możesz zrobić już teraz?
- Pracuj regularnie: Nawet jeśli jest to praca na część etatu, liczy się każda przepracowana godzina.
- Zgłaszaj kontrakty: Upewnij się, że twój pracodawca odprowadza składki.
- Planuj swoją karierę: Jeśli myślisz o przerwie w pracy, pamiętaj, że może to wpłynąć na wysokość twojej przyszłej emerytury.
Zmiany w emeryturach minimalnych są ważnym krokiem w kierunku większej sprawiedliwości, ale mogą być wyzwaniem dla osób z krótkim stażem pracy lub długimi przerwami w zatrudnieniu. Warto planować swoją przyszłość już teraz, aby zapewnić sobie stabilność finansową na emeryturze.
Odliczenia podatkowe dla pojazdów użytkowych od 2025 roku
1. Pojazdy z silnikami spalinowymi (benzynowe i wysokoprężne)
- Odliczenie podatkowe w 2025 roku: Od 1 stycznia 2025 roku przedsiębiorstwa korzystające z pojazdów użytkowych z silnikami benzynowymi lub wysokoprężnymi będą mogły odliczyć od podatku tylko 75% kosztów związanych z użytkowaniem tych pojazdów. Obejmuje to wydatki na paliwo, serwis, ubezpieczenie czy amortyzację.
- Zmniejszenie odliczenia co roku: Odliczenie podatkowe będzie stopniowo zmniejszane o 25% rocznie:
- 2025: 75% odliczenia,
- 2026: 50% odliczenia,
- 2027: 25% odliczenia,
- 2028: brak odliczeń.
2. Pojazdy elektryczne
- 100% odliczenie dla pojazdów elektrycznych: Pojazdy elektryczne zamówione przed 1 stycznia 2027 roku nadal będą podlegały 100% odliczeniu podatkowemu. Oznacza to, że koszty związane z użytkowaniem takich pojazdów, jak zakup, ładowanie, serwis czy ubezpieczenie, będą w pełni odliczane od podatku.
- Zmiany dla pojazdów zamówionych po 2027 roku: Po 1 stycznia 2027 roku wysokość odliczenia podatkowego dla pojazdów elektrycznych również może ulec stopniowemu zmniejszeniu, jednak szczegóły w tym zakresie nie zostały jeszcze doprecyzowane.
Zmiana ta ma na celu promowanie ekologicznych środków transportu.
3. Cel zmian
Zmiany te mają na celu:
- Promowanie elektromobilności: Wprowadzenie ulg dla pojazdów elektrycznych zachęca przedsiębiorstwa do przechodzenia na flotę zeroemisyjną.
- Redukcję emisji CO2: Belgia, podobnie jak inne kraje Unii Europejskiej, dąży do ograniczenia emisji gazów cieplarnianych poprzez stopniowe wycofywanie pojazdów spalinowych z rynku.
- Zrównoważony rozwój: Zmniejszenie odliczeń podatkowych dla pojazdów spalinowych ma sprawić, że ich użytkowanie stanie się mniej opłacalne w porównaniu z pojazdami elektrycznymi.
4. Praktyczne konsekwencje dla przedsiębiorców
- Wyższe koszty użytkowania pojazdów spalinowych: Firmy korzystające z pojazdów benzynowych lub wysokoprężnych będą stopniowo ponosiły coraz wyższe koszty eksploatacji, ponieważ nie będą mogły ich odliczać od podatku.
- Opłacalność pojazdów elektrycznych: Firmy, które zdecydują się na zakup pojazdów elektrycznych przed 2027 rokiem, mogą korzystać z pełnych odliczeń podatkowych, co uczyni ich eksploatację bardziej atrakcyjną finansowo.
Co oznacza to dla pracowników z zagranicy na kontraktach?
Jeżeli jesteś zatrudniony na kontrakcie i korzystasz z pojazdu służbowego:
Twoja firma może przeanalizować możliwość wymiany pojazdów spalinowych na elektryczne, aby zredukować koszty podatkowe.
Jeśli używasz pojazdu służbowego do celów prywatnych, może to wpłynąć na wartość tzw. „benefit in kind”, czyli świadczenia pozapłacowego, które jest częścią Twojego wynagrodzenia. Może się ono zmniejszyć w przypadku korzystania z pojazdu elektrycznego.
Zmiany te są istotnym krokiem w stronę ekologicznej transformacji, ale mogą też wymagać od przedsiębiorców i pracowników dostosowania się do nowych warunków podatkowych.
Nowe obowiązki dla firm
Odpowiedzialność łańcuchowa
Wykonawcy muszą sprawdzać dokumenty legalności zatrudnienia podwykonawców. W przypadku wykrycia nielegalnej pracy odpowiedzialność poniesie także główny wykonawca.
Sygnaliści
Firmy zatrudniające ponad 50 pracowników muszą wprowadzić system zgłaszania nieprawidłowości i zapewnić odpowiednie procedury oraz kanały komunikacji.
Co te zmiany oznaczają dla pracowników z zagranicy?
Dla pracowników zagranicznych zatrudnionych na kontraktach na część etatu (np. 25 godzin tygodniowo) zmiany te mają szczególne znaczenie:
- Indeksacja wynagrodzeń: Nawet praca w niepełnym wymiarze czasu oznacza proporcjonalny wzrost wynagrodzenia.
- Emerytura minimalna: Ważne, aby zgłaszać każdą przepracowaną godzinę, ponieważ liczy się efektywne zatrudnienie.
- Koszty życia: Wzrost kosztów bonów usługowych, energii elektrycznej i opieki nad dziećmi wpłynie na budżet każdego pracownika.
Podsumowanie
Zmiany w 2025 roku będą dotyczyć wielu aspektów życia codziennego i zawodowego w Belgii. Aby uniknąć problemów, warto:
- Sprawdzić nowe zasady dotyczące emerytur i odliczeń podatkowych,
- Przygotować się na wyższe koszty życia,
- Zapoznać się z cyfrowym systemem eC3.2.
Regularne śledzenie informacji i korzystanie z dostępnych ulg pomoże dostosować się do nowych warunków. Jeśli masz pytania, skonsultuj się z lokalnymi doradcami lub odwiedź stronę www.hetacv.be.